Tο Ozempic μειώνει τις εξαρτήσεις από αλκοόλ και οπιοειδή

Φάρμακα όπως το Ozempic και το Mounjaro, που αρχικά σχεδιάστηκαν για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 και την απώλεια βάρους, φαίνεται ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε έναν τελείως διαφορετικό τομέα: την αντιμετώπιση της εξάρτησης από αλκοόλ και ναρκωτικά. Νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Addiction δείχνει ότι οι χρήστες αυτών των φαρμάκων έχουν μικρότερη τάση για υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και σημαντικά μειωμένο κίνδυνο υπερδοσολογίας με οπιοειδή.

Όπως διαβάζουμε στο ZME Science, οι ερευνητές ανέλυσαν ιατρικά δεδομένα περισσότερων από 1,3 εκατομμυρίων ατόμων με ιστορικό εξάρτησης, διαπιστώνοντας εκείνοι στους οποίους είχαν συνταγογραφηθεί αυτά τα φάρμακα είχαν 50% λιγότερες πιθανότητες κατάχρησης αλκοόλ και 40% λιγότερες πιθανότητες υπερδοσολογίας από οπιοειδή. Αν και η μελέτη ήταν στατιστική, τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά και ενισχύουν την ιδέα ότι η επίδραση των φαρμάκων αυτών δεν περιορίζεται στον μεταβολισμό.

Από τη ρύθμιση σακχάρου στη μείωση παρορμήσεων

Τα φάρμακα Ozempic και Mounjaro ανήκουν στην κατηγορία των αναλόγων GLP-1, δηλαδή ουσιών που μιμούνται τις ορμόνες του εντέρου και βοηθούν στη ρύθμιση της γλυκόζης και της όρεξης. Εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως τα χρησιμοποιούν κυρίως για σκοπούς απώλειας βάρους, αλλά αναφέρουν και μείωση εθιστικών συμπεριφορών, μικρότερη ανάγκη να καταναλώσουν αλκοόλ ή να επιδοθούν σε άλλες παρορμητικές πράξεις.

Η ιδέα ότι η υπερφαγία και η εξάρτηση έχουν κοινές ρίζες στον εγκέφαλο δεν είναι καινούργια. Εδώ και χρόνια, επιστήμονες μελετούν τη σύνδεση μεταξύ των κυκλωμάτων ανταμοιβής που ενεργοποιούνται τόσο με το φαγητό όσο και με τα ναρκωτικά. Αν τα φάρμακα αυτά καταφέρνουν να μειώνουν την ελκυστικότητα εθιστικών ουσιών, αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει τη μείωση των παρορμήσεων και της κατανάλωσης. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα με βεβαιότητα πώς αυτά τα φάρμακα επηρεάζουν το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου. Μία θεωρία λέει ότι ενισχύουν το αίσθημα κορεσμού, όχι μόνο από το φαγητό, αλλά και από τις παρορμητικές συμπεριφορές γενικότερα. Άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι μειώνουν τη «χαρά» που προσφέρει το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά, καθιστώντας τα λιγότερο ελκυστικά για τον εγκέφαλο.

Μια πιθανή νέα στρατηγική κατά των εξαρτήσεων

Όποιος κι αν είναι ο ακριβής μηχανισμός, τα δεδομένα προσανατολίζουν τους ερευνητές σε μια νέα πιθανή εφαρμογή για αυτά τα δημοφιλή φάρμακα. Εάν αποδειχθούν αποτελεσματικά και ασφαλή στη μακροχρόνια χρήση για την αντιμετώπιση εξαρτήσεων, τότε θα μπορούσαν να προστεθούν στη λίστα των εργαλείων κατά της εθιστικής συμπεριφοράς, μαζί με τις υπάρχουσες θεραπείες.

Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στη μελέτη είναι αισιόδοξοι ότι η ανακάλυψη ανοίγει νέους δρόμους για την αντιμετώπιση μιας από τις πιο δύσκολες και περίπλοκες παθήσεις της σύγχρονης εποχής: την εξάρτηση. Αν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν και από κλινικές δοκιμές, ίσως το μέλλον της θεραπείας των εθισμών να περνά και από φάρμακα που μέχρι χθες χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για το σάκχαρο και τη διαχείριση του βάρους.